Saturday 25 October 2008

DRC diplomats homeless in London

Congolese diplomatic staff have taken refuge at the Democratic Republic of Congo's embassy in London after the electricity to staff housing was cut.
A member of the mission told the BBC that the power supply was interrupted because the bill had not been paid.
The BBC's Jonny Hogg says those taking refuge, including three families, are upset at a lack of management.
Electricity bills and even salaries have not been paid on a regular basis, he was told.
It appears that those in charge of finances for the embassy have not been coming through with the money, he says.
Staff are storing their belongings including fridges and televisions in the embassy building's reception, near the visa collection point.
At least 15 people moved out of their homes on Thursday after the power cut.
The ambassador is currently in the DR Congo's capital, Kinshasa, and said the problems of mismanagement dated to before her appointment.
She said she was trying to resolve the problem with the government, and that she hopes to return to the UK soon. A member of staff had said earlier that no-one was authorised to pay the electricity bill in the ambassador's absence.

Friday 24 October 2008

Husband seeks divorce as wife loses Rs 30L in market

AHMEDABAD: The bloodbath in the stock market has not only led people to lose everything, it has also exposed cracks in relationships. A woman in Ahm
edabad is in distress after her husband is talking of deserting her as she lost over Rs 30 lakh in the market in recent times. "I am a 34-year old housewife. I am married for the last ten years and have one daughter. In my free time, I have been trading online in stocks and earned quite a lot. But recently in this bearish trend, my stocks are not doing well and I have run into losses to the tune of Rs 12 lakh.” “I suppose, everyone who is into stock-trading is sailing in the same boat. But my husband is not ready to take this fact. He says that he is not going to support this loss. In fact, when I was making money in the market, he was enjoying its fruits and now when I'm passing through a bad market phase, he has washed his hands off. He is also saying that he would prefer to divorce me than shoulder my losses. It is a question of patience but he does not seems to be supportive at all. Please guide me on what to do?" This woman apparently poured her heart out on a website launched by city-based psychiatrist Dr Hansal Bhachech for free counselling, claimed to be the first of its kind in the country. She has sought help in this situation where she has not only lost money but is also struggling to keep her marriage. "Many women who have taken to stocks are now facing twin problems - how to cut down their losses and cut flak from their respective families for losing their money," says Dr Bhachech

Gordon Ramsay becomes highest earning chef in the WORLD as he rakes in £15m in a year

Gordon Ramsay has grabbed the title of the world's highest earning chef with an income of up to £15 million a year.
The global success of his television shows means he is commanding $250,000 (£157,000) an episode to make the American versions of Hell's Kitchen and Kitchen Nightmares.
Other broadcasting and book contracts, as well as endorsements for products such as Gordon's Gin, will swell the multi-Michelin-starred restaurateur's earnings outside the kitchen to between £12 million and £15 million this year, the London Evening Standard newspaper has found.

This puts the 41-year-old behind only a handful of pop superstars and his close friend David Beckham.
In an exclusive interview, his business partner and father-in-law Chris Hutcheson said revenue from the Gordon Ramsay empire is set to hit £100 million by 2010 in defiance of the economic slowdown.
He added: 'Next year will be stunning for us because everything is firing on all cylinders.'
Gordon Ramsay Holdings now runs 25 restaurants and pubs in London, America, Europe and Asia with plans for up to four more by 2010.
Apart from a slump in takings at The Narrow, his pub in Docklands, and a five per cent drop in private dining bookings, the restaurants are riding out the economic turmoil, Mr Hutcheson said.
But it is Ramsay's breakthrough in America through his deals with broadcaster Fox that has sent his earning potential into the stratosphere.
Hell's Kitchen USA was commissioned for its sixth and seventh series last month and US Kitchen Nightmares is in its third season.
In an extraordinarily frank disclosure of his son-in-law's finances, Mr Hutcheson revealed that Ramsay:
Makes £2 million a year from his Channel 4 contract - a £1 million retainer and £1 million from individual appearances. The contract extends to 2011.
Earns around £1 million per book and is contracted to write two a year, including the latest Cooking for Friends. A book on pubs is due in March.
Makes 60 per cent of his non-restaurant earnings from America.
Has this year insured his life at Lloyd's for £25 million to protect the business and his family.
Long awaited accounts for Gordon Ramsay Holdings filed with Companies House today show that turnover from British restaurants alone grew 21 per cent to £38.1 million in the year to the end of August 2006. The business made an £816,717 pre-tax profit.
Enlarge
But Mr Hutcheson, who owns 31 per cent of Gordon Ramsay Holdings and is entitled to a cut of the TV and book revenues, said turnover grew strongly again in 2007 to reach £46 million with profits of £3.6 million.
On top of that, the restaurants in New York, Florida and Los Angeles are generating $40 million (£25 million) a year - now boosted by the strengthening dollar. Total income for all the restaurants, the TV shows and other Ramsay earnings will be more than £80 million this year.
But the reopening of the Savoy Grill and the relocated Petrus in 2009 combined with new restaurants in Doha, in Qatar, and Melbourne will push this over the £100 million mark in two years, he said.
The single highest earning London restaurant is Maze in Grosvenor Square with a turnover of more than £10 million, putting it on a par with The Wolseley. Claridges is most profitable, generating £2 million a year.
Mr Hutcheson met Ramsay - who features in a live 'cookalong' on Channel 4 tonight - 16 ago when the chef started going out with his daughter Tana.
He said: 'Yes, the banks are cancelling some of their private dining, but there you are. We have to cut back as well. It is a good, profitable part of the business.'
He added there was still scope to grow: 'The first £100 million is the hardest bit. It's the hundreds of millions that come after that that will be more interesting.'

Speed of eating 'key to obesity'

Speed of eating 'key to obesity'
Slow down!
Wolfing down meals may be enough to nearly double a person's risk of being overweight, Japanese research suggests.
Osaka University scientists looked at the eating habits of 3,000 people and reported their findings in the British Medical Journal.
Problems in signalling systems which tell the body when to stop eating may be partly responsible, said a UK nutrition expert.
He said deliberately slowing down at mealtimes might impact on weight.
The old wives' tale about chewing everything 20 times might be true - if you did take a bit more time eating, it could have an impact
Professor Ian McDonaldNottingham University
The latest study looked at the relationship between eating speed, feelings of "fullness" and being overweight.
Just under half of the 3,000 volunteers told researchers they tended to eat quickly.
Compared with those who did not eat quickly, fast-eating men were 84% more likely to be overweight, and women were just over twice as likely.
Those, who, in addition to wolfing down their meals, tended to eat until they felt full, were more than three times more likely to be overweight.
Stomach signals
Professor Ian McDonald, from the University of Nottingham, said that there were a number of reasons why eating fast could be bad for your weight.
He said it could interfere with a signalling system which tells your brain to stop eating because your stomach is swelling up.
He said: "If you eat quickly you basically fill your stomach before your gastric feedback has a chance to start developing - you can overfill the thing."
He said that rushing meals was a behaviour that might have been learned in infancy, and could be reversed, although this might not be easy.
"The old wives' tale about chewing everything 20 times might be true - if you did take a bit more time eating, it could have an impact."
'Biological imperative
In an accompanying editorial, Australian researchers Dr Elizabeth Denney-Wilson and Dr Karen Campbell, said that a mechanism that helps make us fat today may, until relatively recently, have been an evolutionary advantage, helping us grab more food when resources were scarce.
They said that, if possible, children should be encouraged to eat slowly, and allowed to stop when they felt full up at mealtimes.
Dr Jason Halford, Director of the Kissileff Human Ingestive Behaviour Laboratory at the University of Liverpool, said that the way we eat was slowly being seen as a key area in obesity research, especially since the publication of studies highlighting a genetic variant linked to "feelings of fullness".
His own work, recently published in the Journal of Psychopharmacology, found that anti-obesity drug sibutramine worked by slowing down the rate at which obese patients ate.
He said: "What the Japanese research shows is that individual differences in eating behaviour underlie over-consumption of food and are linked to obesity.
"Other research has found evidence of this in childhood, suggesting that it could be inherited or learned at a very early age."
He said that there was no evidence yet that trying to slow down mealtimes for children would have an impact on future obesity rates.

Saturday 18 October 2008

Kenya seeks big airport for Obama


Nairobi (XOL)- Kenyan MPs have called for an airport in the west of the country to be upgraded for Air Force One in case Barack Obama wins the US elections.
Mr Obama's father was born in Nyanza Province and the MPs say the local Kisumu airport should be expanded in case he wants to visit.
The Illinois senator is a local hero in his father's homeland, where a local beer has been named after him.
Mr Obama has never lived in Kenya and he has visited just three times.
The MPs from Nyanza Province said it was clear that Mr Obama was going to clinch the US presidency, the private Nairobi Star newspaper reported.
Mr Obama will face Republican John McCain in the 4 November elections.
Mr Obama's father was from Alego-Kogello village which is 60km (37 miles) from Kisumu.
Kisumu Town MP Aluoch Olago told parliament that the delay in the airport's expansion was a major concern, the Nairobi Star reported.
Transport Minister Chirau Mwakwere said the airport's expansion programme was behind schedule, and is expected to be complete by July 2010.

Pictured: The man who can write calligraphy with water squirted from his eyes


It's the party trick that puts all others to shame.

Beijing (XOL)- A Chinese man is able to shoot water from his eyes so accurately that he can write calligraphy from up to ten feet away.
Ru Anting, 56, of Luoyang, Henan province, sucks up the water with his nose and then sprays it through his tear ducts.
It took three years of intensive training to get to this point.
But Ru recently demonstrated his skill at the Lotus World park in Shanshui city, Guangdong.
Onlookers were flabbergasted as he wrote four characters, 'Fu Ru Dong Hai' ('Fortune as vast as the sea'), on a board covered with red paper.
Ru told the China News Network that he discovered his unusual talent as a child while swimming in the river.
"Sometimes I would swallow water while swimming, and once I accidentally discovered the water I swallowed could be shot out through my eyes. My friends were all shocked to see it," he said.
But it wasn't until the 1990s, when Ru lost his job in a local fertilizer factory after more than 20 years, that he began to develop his unusual talent.
"At that time I started to train myself and hone my eye spraying skills," he explained.
After three years of intensive training, he found he could shoot water accurately up to 10ft from his eyes at will

Hottest ever planet is discovered - at a sizzling 2250c it's half as hot as the Sun!


Madrid (XOL)- Scientists have made an amazing discovery in space - the hottest planet ever found.
Known as WASP-12b, it is a sizzling 2250 centigrade as hot as many stars and half as hot as the surface of the sun.
The planet, which is one and half times the size of Jupiter, orbits at one fortieth the distance between the Earth and the Sun. It takes just over a day to circle its host star making it the planet with the fastest orbit.
Despite the mind-boggling temperature of the new planet, it may not necessarily keep hold of its record for long. Wasp-12b only just edges out the recently discovered HD 149026b, which is a searing 2040C.
The discovery was made using two sets of telescopes, one in Spain's Canary Islands and the other in South Africa. They have been set up to search for signs of 'transiting' planets, which pass in front of and dim their host stars as seen from Earth.
Astronomers have found extrasolar planets too dim compared to their host stars to be directly measured, but the size of planets and orbital distances can be worked out from the transit observations.
From this they can work out how much starlight falls on the planets and take their temperature.
Leslie Hebb, of the University of St Andrews, was part of the team which made the discovery.
She explained the importance of the find, as most observed exoplanets have orbital periods of three days or longer.
'When the planets form and migrate inward, something is causing them to stop and preferentially stop with a period of three days,' she said.
'I was surprised that the period could be so much shorter.'

Wednesday 8 October 2008

Guatanamo Bay: Maxaabiis Muslimiin Shiine ah oo muran ka dhex abuurtay Maraykanka


Washington (New York Times/Ogaal)- Xaakim ka tirsan maxamadda Federaalka Maraykanka ayaa shalay ka dalbaday xukuumada Madaxweyne Bush inay si dhakhso ah u sii dayso 17 Muslimiinta Shiinaha ka tirsan oo ku xidhnaa 7 sannadood Xabsiga Guantanamo Bay, isla markaana ay ku noolaadaan Maraykanka, maadaama aan loo tixgelinayn inay ahaayeen cadow dagaal lagu qabtay.
Xukunkan oo gacanta ku soo qaaday Xaakimka Federaaliga ah ee Ricardo M. Urbina, ayaa noqonaya markii ugu horaysay ee maxkamad Ameerikaan ahi ay ka hortimaado dacwad dawladda dalkaasi wadato, isla markaana amarto sii-daynta maxaabiis ku jirta xabsiga Guantánamo Bay oo ah saldhig ciidamada badda Maraykanku ku leeyahay Jasiirrada Cuba. Xaakim Urbina ayaa sheegay in xadhiga 17-ka maxbuus oo ka tirsan qabiilka Uighur oo ka tirsan Muslimiinta laga tirada badan yahay ee dega galbeedka Shiinuhu ay ahayd tallaabo sharci-darro ah, isla markaana wuxuu xusay in dastuurka Maraykanku uu mamnuucayo xadhi xabsi oo aan eedaymo loo haynin. “Waxaan in immika la gaadhay xilligii la iftiimin lahaa dastuuriyan sababaha la xidhiidha xadhiga dadka,” ayuu yidhi xaakimka. Maxaabiista uu xaakimku xukumay in la sii daayo ayaa dhamaantood rag ah, kuwaas oo la hor-keeni doono maxkamaddiisa Jimcaha soo socda, hase ahaatee, dawladda Maraykanka ayaa soo jeedisay inay ambiil degdeg ah ka qaadan doonaan xukunkaas, isla markaana waxa la sheegay in laga yaabo in saraakiisha laanta socdaalku ay raggaas xidhi doonaan marka ay Maraykanka soo gaadhaanba. Waxase arintaa lafteedu aad u cadhogelisay xaakimkaas oo sheegay inuu doonayo in maxaabiistaas aanay si xun ula dhaqmin cid kasta oo xukuumada ka tirsani. “Waxa jirtay baahi cadaadis lagu saarayay in la helo sababaha ay maxaabiistaasi u xidhnaayeen toddoba sannadood — si wax looga bedelo xaaladdaha ay ku soo jireen,” ayuu yidhi Xaakim Urbina.
Xaakimkani wuxuu diiday dalab kaga yimi dhinaca wasaaradda cadaaladda oo sheegayay inuu ka joogo xukunka uu ridayo, isla markaana u soo jeedinayay inuu ka lumay dulqaadkii dawladda Maraykanku. “Dhamaan waxyaabahaasi waxay ka dhigan yihiin habsaamin,” ayuu yidhi, waxaanu intaa ku sii daray, “Isla markaana habsaamintu waa magaca ciyaarta lagu metelayay ilaa immika.” Maxaabiistan Shiinayska ah oo laga soo xidhay dalka Afgaanistaan sannadkii 2002-dii ayaa sheegay inaanay weligood cadow ku noqonin Maraykanka. Isla markaana ay meesha ka saareen shakiyadii jiray sannadkii 2004, balse ay ugu sii jireen xabsiga sababo la xidhiidha carqalado ka taagnaa halka ay tegi karaan. Waxaanay sheegeen in xabsi lagu xukumayo ama la laynayo hadii ay Shiinaha ku noqdaan. Sidoo kalena dedaalo loo galay oo loogu raadinayay waddan ay ku noolaadaan ayaa waxa hadhaysay cabsi ay dalal badani ka muujiyeen saamayn ay ku yeelato xidhiidhada diblomasiyadeed ee ay la leeyihiin Shiinaha. Sannadkii 2006 dalka Albania ayaa gabood siiyay shan ka md ah Uighurs-ka ku jira xabsiga Guantánamo, inkasta oo taas ay dawladda Shiinuhu ka hortimi. Maamulka Madaxweyne Bush-ka Maraykanka oo diiday inay aqbalaan hoy-siinta 17-kaa maxbuus ayaa iyana sheegay inay ku guuldaraysteen inay u helaan waddan raba inuu dadkaa qaato. Dawladda Shiinaha ayaa shalay la sheegay inay sidoo kale dalbatay in dhamaanba maxaabiista dalkooda u dhashay ee ku jira xabsiga Guantánamo Bay loo soo celiyo dalkooda.

“Markabka waanu sii daynaynaa maanta marka heshiisku dhammaado”

Afhayeenka Budhcad-Badeedka

-Sidee Cuntada loogu geeyaa Budhcad-Badeedda Markabka haysta?

-Shirkadda Markabka Hubka lagu afduubay oo shaacisay cidda dhab ahaan u leh Shixnadda

Nairobi (Ogaal/W.Wararka)- Wararkii u dambeeyay ee Markabka Hubka sida ee u afduuban Budhcad-Badeedda Soomaalida ayaa sheegaya in Budhcad-Badeeddu hoos u dhigtay Qiimaha Lacagta Madax-furashada ah ee ay hore u dalbadeen, waqti ay Dawladda Kenya Maraakiib iyo Ciidamo u dirtay goobta Markabka lagu haysto. Iyaga oo Budhcad-Badeedku sheegay in laga yaabo in ay maanta sii daayaan haddii guul laga gaadho wada-hadallo ay sheegeen in ay gebogebo ku dhaw yihiin, taas oo ku saabsan bixinta Lacagta Madax-furashada ah. Dawladaha Caalamka qaarkood ayaa wada olole ka dhan ah Budhcad-Badeedka oo lagu doonayo in la sameeyo qorshe loo dhan yahay oo lagaga hor tegayo fiditaanka iyo xoogaysiga intan dhaafsiisan ee Budhcad-Badeedda.
Ballanqaadka Budhcad-Badeedka:
Afhayeen u hadlay Budhcad-Badeedka Soomaalida ee afduubka u haysta Markabkan ayaa sheegay in uu gebogebo ku dhaw yahay, isla markaana meel fiican marayo wada-hadallo u socda iyaga iyo dadka arrinta Markabku khusayso. Waxaanay rejo wanaagsan ka muujiyeen sii daynta Markabka, iyaga oo ballan qaaday in ay sii dayn doonaan maanta oo ay shaacin doonaan isla maanta dhammaadka wada-hadalladan. “Heshiiska ayaa laga yaabaa in la gaadho Arbacada (maanta), ka dib waxaanu shaacin doonaa in heshiis la gaadhay.’ Sidaa waxa Wakaaladda Wararka ee AFP u sheegay Sugulle Cali oo la sheegay in uu Kooxda Budhcad-Badeedda ah ugu magacaaban yahay Afhayeen. Sidoo kale, Budhcad-Badeedda ayaa la sheegay inay hoos u dhigeen Qiimaha Lacagta Madax-furashada ah ee ay hore u dalbadeen oo dhamayd 20-Milyan oo Dollar. Kaas oo ay sheegeen in ay hadda doonayaan 8-Milyan oo Dollar. “Waxa aad loogu rejo wayn yahay in aanu Markabka sii dayno saacado gudahood haddii ay bixiyaan 8-Milyan.” Sidaa waxa Wakaaladda Wararka ee AP Khadka Telefoonka Satelite-ka ugu sheegay nin Magaciisa ku sheegay Jaamac Aadan oo sheegay in uu metelayo Afhayeenka Kooxda Sugulle Cali oo uu sheegay in waqtigaa aanay suurtogal ahayn in la helo. Waxa kale oo uu ninkani sheegay in Budhcad-Badeedda Markabka saaran ay Cuntada iyo baahiyaha kale ee ay u baahan yihiin Markabka dushiisa ugu geyso Doon nooca yar-yar ah oo ay leeyihiin. “Kooxdu aad bay u fiican yihiin.” Ayuu yidhi Jaamac Aadan. Balse, waxa jira tuhuno tallaabadan ku xeeran, taas oo looga shaki qabo in Doonta yari Hubka fudud dejiso iyo in kale. Hase ahaatee Afhayeen u hadlay Ciidamada Badda Maraykanka ee ku xeeran Markabkan ayaa sheegay in arrintaasi aanay u suurtogalayn oo ay ilaalinayaan. “Maraakiibtayada ayaa Indhaha ku haya, waxaananu si adag ula soconaa Xaaladda.” Sidaa waxa yidhi Afhayeenka Ciidamada US u hadlay Lt. Nathan Christensen.
Kenya & muranka lahaanshaha Shixnadda:
Sida uu qoray Wargeyska Daily Nation ee ka soo baxa dalka Kenya, Dawladda Kenya ayaa u dirtay goobta Markabkan Hubka siday lagu haysto ee Hobyo 49 Askari oo Ciidamada Badda Kenya ka tirsan oo ku gaashaaman afar Doonyood oo mid ka mid ahi nooca waawayn tahay, si ay uga mid noqdaan Ciidamada ku hareeraysan Markabkan. Waxa jira warar ka soo baxaya lahaanshaha dhabta ah ee Saanadda Milatari ee saaran Markabkan, kuwaas oo sheegaya in loo waday Koonfurta Suudaan. Hase yeeshee Shirkadda Markabkan leh oo lagu magacaabo Ukrspetsksport ayaa difaacday sheegashada Kenya ee lahaanshaha Hubka iyo saanadda kale ee Markabka saaran. “Saanaddan Milatari waxa lahayd Wasaaradda Difaaca Kenya.” Sidaa waxa yidhi Sarkaal u hadlay Shirkaddan. Dhinaca kale, Maxkamad ku taala Magaalada Mombaza ee Dalka Kenya ayaa sii daysay Madaxa Ururka marista Badaha ee Geeska Afrika Mr. Andrew Mwangura, iyada oo ku ridday Xukun lacageed oo dhan 20,000 oo Shilin Kenyan ah, una dhiganta ilaa 2,700 Dollarka Maraykanka ah. Mr. Mwangura ayaa lagu eedeeyay inuu ka been abuuray Wararka ku saabsan Markabka Hubku saaran yahay ee ay haystaan Budhcad-Badeeddu, isla markaana uu xidhiidh la leeyahay kooxaha Markabka haysta.
Qaramada Midoobay:
Golaha ammaanka ee Qaramada Midoobayna shalay ansixiyay qaraar cusub oo ku saabsan la-dagaallanka Budhcad-Badeedda. Kaas oo ugu baaqaya Dalalka Caalamka inay Diyaarado iyo Maraakiib Milatari ku daad gureeyaan Xeebaha Somalia, si ay uga qayb qaataan la-daggaalanka Budhcad-Badeedda. Qaraarkan oo tirsigiisu yahay 1838 isla markaana uu dabada ka riixayo Faransiisku, ayaa cambaaraynaya falalka Budhcad-badeednimo. Bishii June ee sanadkan ayay ahayd markii Golaha Ammaanka Qaramada Midoobay meelmariyeen qaraar dalalka shisheeye loogu ogolaanayo gelitaanka Biyaha Somalia. “Dadka Somalia 3-Milyan ayaa ku sugan Gaajo. Sidaa darteed, sidaad ogtihiin Budhcad-Badeeddu waxay argagaxisanimo ka bilaabeen Biyaha Xeebaha Somalia.” Sidaa waxa yidhi Xoghayaha guud ee Qaramada Midoobay Ban Ki-moon oo shalay Shir-jaraa’id ku qabtay Xarunta Qaramada Midoobay ee New-York. Waxaanu Xoghayaha guud ku amaanay Dawladda Kanada Maraakiibteeda Dagaal ee galbiya Maraakiibta WFP ee Raashinka gargaarka ah u sida Somalia. “Ilaa hadda ma jiro dal kaliya oo si mutadawacnimo ah u istaagay kaalinta Kanada iska taagtay arrintan.” Ayuu yidhi Ban. Waxaanu intaa raaciyay oo uu yidhi, “Ilaalin la’aanteed Maraakiibta Caawimada sidaa iman maayaan, haddii aanay iman-na dad badan ayaa dhimanaya.”
Qiimo-korodhka rarashada Maraakiibta:
Shirkad fadhigeedu yahay Magaalada London ee Ingiriiska, laguna magacaabo Chatham House ayaa ka digtay in Ganacsiga adduunku waajaho jaha-wareer, waxaanay sheegtay in khataraha Budhcad-Badeedka awgeed ay Maraakiibtu markay ka imanayaan Waqooyiga Maraykanka iyo Qaaradda Yurub ay ka wareegi doonaan Dariiq dheer, iyaga oo mari doona dhinaca Biyaha Pasific-ga, isla markaana ay ka soo geli doonaan dhinaca Dalka Koonfur Afrika, magaalada Cape of Good Hope. “Haddii qiimaha Shirkadaha Caymisku ay kor u kacaan ama khataro badani ku yimaadaan, Shirkadaha Maraakiibtu way ka wareegi doonaan Gacanka Cadmeed, waxaanay mari doonaan Jidka dheer ee Waqooyiga Yurub iyo Qaaradda Afrika, kaas oo gala Magaalada Cape of Good Hope.” Ayay Shirkaddani ku tidhi War-murtiyeed ay arrinta Budhcad-Badeedda ka soo saartay. Iyada oo intaa raacisay in socdaalka muddada dheer qaadanaya jidka dheer awgii iyo Shidaalka ku baxaya ay kor u kici karaan qiimaha rarashada Maraakiibtu.

Maxaa sababay in Shirkadda TOTAL ay mar kale kor u qaado Sicirka Batroolka

Hargeysa (Ogaal) Shirkadda Shidaalka TOTAL ayaa mar kale sare u qaaday qiimaha Batroolka, isla markaana halkii Foosto ku kordhisay 12 doolar, iyada oo uu hore u takhlanaa sicirka Shidaal dalka lagu iibiyo.
Agaasimaha Guud ee Wasaaradda Ganacsiga Cabdiraxmaan Maxamed Cajab oo Ogaal xalay wax ka waydiiyay kor u kaca Shidaalka, waxa uu sheegay in sare u kaca sicirka Batroolka uu weheliyo hoos u dhac ku yimi Naaftada, isla markaana qiimayn ay Wasaarad ahaan sameeyeen kadib ay ogolaadeen ansixinta dalab uga yimi Shirkadda TOTAL oo u saabsan isbedelka qiimaha Shidaalka. “Markii ugu dambaysay ee la kordhiyay wuxuu ahaa Barmiilka (Foostada) Naaftada ahi oo ay TOTAL ku iibinaysay $ 203. Imika hoos u dhigid baa ku timi, waxaana Foostadii laga dhimay 9 doolar, waxayna noqonaysaa $ 194. Laakiin, Batroolku wuu kacay, horena Foostadu 167 doolar bay ahayd, imikana $ 12 baa ku kordhay, waxayna noqonaysaa 179,” ayuu yidhi Agaasimuhu.
Mar wax laga waydiiyay in Shirkadda TOTAL Wasaarad ahaan kala soo xidhiidhay korordhsiimada ay samaysay iyo waxa ay ku sababaysay, waxa uu ku jawaabay; “Haa waanu haynaa. Waxay soo dalbatay horaantii bishii hore. Dabadeedna bishii dhammaatay 14 keedii bay korodhsiimanadan la timi intaanu waanu eegaynay oo daraasad baanu ku samaynaynay. Waxa kale oo aanu eegaynay wixii Shidaal Kayd ah ee yaala Berbera. Waxaanu u ansixinay 27 bishii tegtay. Waxaanu ugu ogolaanay waxaanu haynaa waraaqihii ay ku oo iibisay oo aanu aragnay iyo sicirka Shidaalka adduunka oo sare u kacay. Markaa Shidaalka Naaftada ah ee yaalana waxaanu ku nidhi qiimahaa jaban baa lagu iibinayaa.” “Waxaanu muwaadiniinta Somaliland ee gaadiidka leh, Beeralayda leh, Kalluumaysatada leh ama cid walba leh qiimaha qaaliga ah ee Litirka Naaftada ahi inuu 5700 dhaafo maaha. Dhinaca Batroolka Litirku maanta waa 5500 inuu dhaafana maaha,” ayuu yidhi Mr. Cajab.
Agaasimaha Guud waxa uu tilmaamay in dadku aanay ka soo degin qiimaha ay gaadhsiiyaan sicirka waxa ay iibinayaan marka uu hoos u dhac ku yimaado, isla markaana aanay korodhsiimaha culusi Shidaalka ka iman TOTAL, balse dadku sameeyaan, mar uu arrintaa ka hadlayayna waxaanu yidhi; “Mushkiladu waxa weeye; dadkeenu waxay yaqaanaan kordhi oo qiimuhu ka socdo, laakiin soo deji (qiimo dhimis) ma yaqaanaan. Markaa marka wax dhacaan ama la kordhiyaba waxa loo foodsaaraa TOTAL. Laakiin, maaha Shirkadda ee inaga gudaheena ayay waxani ka dhasheen.” Cabdiraxmaam Maxamed Cajab waxa uu sheegay in hoos u dhaca kooban ee ku yimi sicirka Naaftadu uu wax weyn ka tarayo adeegyada bulshada. “Waxa nasiib-wanaag ah in hoos u dhac ku yimaado Shidaalka, gaar ahaan Naaftada. Waayo; wax-soo-saarkii baa ku xidhan, adeegii baa ku xidhan, hadday noqoto Nalka (Laydhka), Isgaadhsiinta iyo hadday isu socodka noqoto, wax-soo-saarkii Wershadaha iyo Kalluumaysiga hadday noqoto xiligan aad baa loogu baahan yahay, waana wax aan laga maarmi karin,” ayuu yidhi.

Saturday 4 October 2008

Soomaaliyad Xabsi ku mudatay ninkeedii oo


London (XOL)- Ninka noqon gabadhu u doonanayd oo noqon lahaa qarxiyihii July 21 khadadka marinada dhulka hoostiisa ayaa lagu xukumay saddex sannadood oo xadhig ah gabadhii ay is-guursan lahaayeen, ka dib markii ay ku cadaatay inay iyadu siisay Xijaabkeedii si uu dalka Ingiriiska dibada uga baxo. Sidaana waxa lagu faafiyay warbaahinta caalamiga ah.
Farduus Cabdillaahi oo 17 jir ahayd xilligii qaraxyadu ka dhaceen magaalada London, dhalashadeedana lagu sheegay Soomaali, ayaa lagu tilmaamay inay u gelisay Yaasiin Cumar dirays buuxa oo lebiska haweenka muslimka ah, isla markaana horseeday inuu ka baxsado magaalada Birmingham iyadoo aan la aqoonsan. Waxaanay sidoo kale u bedeshay talefoonkeedii si aan loo dhegaysan talefoonkiisa, halka waqti dambena ay been uga sheegtay booliska, iyadoo markaa sheegtay inaanay ogayn meel uu ninkaasi tegay. Mr Cumar waxa uu ka baxay London ka dib markii boorso uu ka buuxiyay waxyaabaha qarxaa uu ku guuldaraystay inay shaqeeyaan oo ku qarxaan jid-tareenka dhulka hoostiisa ee Warren Street. Mrs Cabdillaahi oo la sheegay inay leedahay uur 24 toddobaad jira, ayaa qiratay inay dembiile ku tahay caawimada ay siisay ninkaas. Maxkamadda ayaa dhegaysatay sida ay gabadhaasi maskaxda uga xanuunsanaysay ilaa markii ay jirtay 12 sannadood, isla markaana ay cadaadis ku saareen Cumar iyo qoyskiisu sidii uu u baxsan lahaa. Hase ahaatee, Xaakimka Maxkamadda Judge Paul Worsley oo la hadlayay gabadhaas ayaa ku yidhi, “Masuuliyadaada dalkani way ka waynayd masuuliyadda aad u haysay ninkaaga.” “Xabsigu waa inuu ka duulaa xaqiiqada ah in qof kasta oo caawiya kuwa ku dhaqaaqa tallaabo ay ku laynayaan dad fara badan, isla markaana waa in lagu ciqaabaa dembiyadooda,” ayuu raaciyay hadalkiisa xaakimku. Farduus oo Soomaaliya ka tagtay 1998-kii, isla markaana heshay sharciga muwaadinnimada Ingiriiska sannadkii 2004-tii ayaa lagu khasbay inay is-mehersadaan Yaasiin Cumar afar maalmood oo keliya ka hor qaraxyadii London ee July 21, 2005. Afar maalmood ka hor xilligaasna waxay Farduus ka soo baxday cusataal lagaga dawaynayay xanuunka qulubka iyo cuqdada, kaas oo ay ka soo qaaday waxyaabihii ay Afrika ku soo aragtay. Waxa Mr Cumar baray inaadeerkeed, waxaanay isku mehersadeen Masaajidka Finchley July 17. Inkasta oo aanay iyadu waqtigaa kala ogayn in Yaasiin Cumar uu qorshaynayay weerarada qaraxyada ahaa, hadana waxay ka caawisay inuu booliska marin-habaabiyo ka dib markii uu ku guuldaraystay qarxintiisii. Xeer-ilaaliyaha dacwaddan oogaysay Emma Gargitter ayaa la sheega inay tidhi, “Waxay ku taageertay inay siisay talefoonkeedii si aanu u isticmaalin kiisii uu lahaa. Waxay ka caawisay inay u alifto lebiska haweenka islaamka July 22, waxaanay u sii dhawaysay ilaa Istaanka Basaska waawayn ee Golders Green Coach Station, halkaas oo uu uga ambabaxay Birmingham. Waxaanay warar khaldan ka siisay booliska oo la xidhiidhay aqoontii ay u lahayd Yaasiin Cumar halka uu jiray.” Mrs Cabdillaahi waxay habeenkii uu ninkeedu baxsnayay kula qaadatay huteel ku yaala badhtamaha London, halkaas oo ay ku siisay lebiskeedii xijaabka ahaa. Jonathan Cooper oo ah looyarka daacayay ayaa sheegay inaanay la wadaagayn ninkeeddaas ujeedooyinkiisii, isla markaana ay ahayd qof jilicsan. Isaga oo dib u eegayay nolosheedii horena wuxuu sheegay inay maskaxiyan u buktay. “Mr Cumar ayaa ka xoog-badnaa, isla markaana maamulanayay,” ayuu yidhi garyaqaanku. Inkasta oo ay ka qiratay makamadda horteeda inay ninkaa caawisay bihii la soo dhaafay, hadana qirashadeeda lama soo bandhigin ilaa xilligan.
Si kastoo ay ahaydba, Mr Yaasiin Cumar oo ay weheliyaan Mukhtaar Ibraahim, Xuseen Cismaan iyo Ramzi Maxamed waxa bishii July ee sannadkii hore lagu xukumay xabsi daa’in. Isla markaana gabadhan guurkeedii guuldaraystay, ka dib markii aanay u suuragelin inuu ninkeeddaasi ka baxsado dalka Ingiriiska, waxaana lagu xukumay saddex sannadood oo xadhig ah.

Ma jiraa wadahadal laga yeeshay Madax-furashada Markabka Hubka sida, yaase bixinaya lacagta?

Nairobi (XOL)- Wararkii u dambeeyay ee ka soo baxay Markab laga leeyahay dalka Ukraine oo siday Hub iyo Saanad Milatari, isla markaana ay Koox Budhcad-Badeed Soomaali ahi afduub ugu haystaan meelo ka tirsan Xeebaha Maamul-gobolleedka Putland ee Somalia, ayaa sheegaya in shir ay Dibloomaasiyiin ka kala socday dalal kala duwan oo Dunida ahi shalay ku yeesheen Magaalada Nairobi ee dalka Kenya ay gebo-gebadii kulankoodaa isla garteen xalka kaliya ee lagu soo furan karo Markabkan Hubku ku raran yahay uu kaliya yahay in la bixiyo Lacagta Madax-furashada ah ee Budhcad-Badeeddu dalbadeen. Hase ahaatee, waxa iyana soo baxaya su’aalo ku wajahan cidda Lacagtan Madax-furashada ah bixinaysa.
Sida lagu baahiyay Shabakadda Wararka ee International Herald Tribune oo aanu Warkan ka soo xiganay, sidoo kale Dibloomaasiyiinta Shirkan isugu yimi ayaa soo bandhigay jid kale oo ay sheegeen in uu yahay in weerar Milatari lagu qaado, balse arrinkaas ayaan ahayn mid ay ku niyad-san yihiin. Waxa jira wada-hadallo ku wajahan Lacag Madax-furasho ah oo ay dalbadeen Kooxda Budhcad-Badeedka ahi oo u socda Kooxda Budhcad-Budeedka ah iyo dhinacyo kala duwan oo ay ka mid yihiin, Mulkiilaha Markabka, Shirkadda Maraakiibta ee Ukraine, Masuuliyiinta Dawladda Ukraine, Shirkadda uu Markabku caymiska kaga jiro iyo Ehelada dadka saaran Markabka dushiisa ee afduubka loo haysto. Iyada oo ay marba-marka ka dambaysa isa soo tarayaan su’aalaha ku wajahan haddiiba wada-hadalladan lagu guulaysto cidda bixinaysa Lacagta Madax-furashada ah. “Waxa jira qaybo badan oo wada-hadalladan ku lug leh. Sidaa darteed ma cadda cidda masuuliyadda bixinta Lacagta Madax-furashadu saaran tahay.” Sidaa waxa yidhi mid ka mid ah ehelada dadka afduubka loo haysto ee Markabkan saaran oo u warmay Shabakaddan IHT.
Kooxda Budhcad-Badeedka ah ee Markabkani u afduuban yahay ayaa dalbaday Lacag Madax-furasho ah oo qaddarkeedu dhan yahay 20-Milyan oo Dollar. Inkasta oo Wararka qaarkood sheegayaan in ay hoos u dhigeen oo ay qiimahaas wax ka dhimeen.
Dhinaca kale, Saddex Markab oo ay in muddo ah Xeebaha Soomaaliya ku haysteen kooxaha Budhcad-badeeddu ayaa gaadhay dalka Jabuuti, kadib markii ay dhawaan sii daayeen. Isla markaana dawladda Jabuuti ayaa shaaca ka qaaday inay diyaar u tahay inay ka qaybgasho dagaalka ka dhanka ah kooxaha Budhcad-badeedda Soomaalida. Waxaana shalay oo keliya ay weerar balaadhan ku qaadeen ilaa shan Markab oo marayay xeebaha Soomaaliya.
Saddexdan Markab ee ay Budhcaddu sii daysay waxa laba ka mid ah laga leeyahay dalka Malaysia, halka ka kalena ay leedahay dawladda Masar, mana cadda in sii dayntooda lay Madax-furasho ka qaateen iyo in kale iyo muddada ay Budhcaddu haysatay Xeebaha Puntland.
Wasiirka warfaafinta Jabuuti Cali Cabdi Faarax ayaa sheegay in dawladiisu ka qayb qaadan doonto la dagaalanka kooxaha Budhcad-badeedda Soomaalida. Wasiirku waxa uu tilmaamay in Soomaalidu xaq u leedahay inay xeebaheeda ka difaacdo kooxaha Kaluumaysiga u taga, balse falalka Budhcad-badeeddu aanu ahayn mid loo dulqaadan karo. Waa markii ugu horeysay ee Jabuuti si cad u sheegto inay ka qaybgalayso dagaalka ka dhanka ah Budhcad-baddeedda Soomaalida.
Weerarada kooxaha Budhcad-badeeddu ku hayaan Maraakiibta isticmaala Badda Cas ayaa noqday kuwo joogto ah, isla markaana shalay oo keliya waxay weerar ku qaadeen shan Markab, kuwaas oo mid ka mid ah laga leeyahay dalka Talyaaniga, halka mid kalena laga leeyhay Imaaraadka Carabta. Ururka Markableyda Jarmalka ayaa sheegay inuu diiwaangeliyay 500 boqol oo isku day oo kooxaha Budhcad-badeeddu ku qaaday Maraakiibta.

“Boorama kama jiro dadweyne qaybsamay, waana barobagaando dawladdeed”


“Siyaasadda waan ku cusbahay mana jirto cid dibada ah oo taageeradayda kala soo xidhiidhay KULMIYE”

Cabdiraxmaan Seylici: Waraysi

Hargeysa (XOL)- Murashaxa Madaxweyne-Kuxigeenka xisbiga Mucaaradka ah ee KULMIYE Cabdiraxmaan Cabdilaahi (Seylici) ayaa sheegay in aanu jirin qorshe hogaanka xisbigoodu ku doonayo in todobaadkan uu ugu socdaalo magaalada Boorama, isla markaana aanu jirin abaabul iyo diyaar garow arrintaa la xidhiidha oo uu ka wado magaaladaa.
Khamiistii doraad waxa la sheegay in ciidamo Boolis ah oo aan hore u joogi jirin la dhigay jidka isku xidha Hargeysa iyo Boorama, kuwaasoo baadhis ku samaynayay qaar ka mid ah gaadiidka gaarka ah, isla markaana dib ugu soo celiyay Hargeysa Dr Axmed Ibraahin (Obolos) oo xubin ka ah xisbiga KULMIYE, kuna sii jeeday dhinaca magaalada Gabiley. Waxaanu Dr Obolos oo arrintaa wax laga waydiiyay sheegay inuu tuhunsan yahay inay la xidhiidho olole xukuumaddu kaga hortegaysay wefti ay horkacayaan masuuliyiin sare oo xisbiga Kulmiye ka tirsan oo la filayo inay socdaal ku tegaan Boorama. Sidaa daraadeed, Cabdiraxmaan Seylici oo xalay Ogaal wax ka waydiiyay jiritaanka socdaalka weftigaa Kulmiye iyo ujeedadooda, waxa uu yidhi; “Socdaal hogaanka xisbigu ku yimaado Boorama maalmahan oo qorshaha noogu jiray ma jirto.”
Muddooyinkii u dambeeyey waxa jiray tibaaxo muujinayay in Ra’yulcaamka Boorama ku qaybsamay xulashada Cabdiraxmaan Seylici loogu doortay Murashaxa Madaxweyne-kuxigeenka KULMIYE. Hase yeeshee, Cabdiraxmaan Seylici waxa uu ku tilmaamay borabagaando xukuumadda Rayaale wado. “Waa arrin dabiici ah in haddii laba qof tartamayaan la kala taageero. Midda kale, arrin ah labada Murashax ee gobolka ka soo wada jeeday tartanka ka dhexeeyay waa lagu kala baxay sidaad ogtahay, wixii intaa ka dambeeyayna waxa meesha yaala ee keliyi waxa weeye; dawladda maanta dalka ka talisa oo u aragta in aan anigu caqabad ku ahay iyo in aan ahay ninka keliya ee gobolka codka kula qaybsanaya (Rayaale). Markaa taas uun baa taal, laakiin dadweyne kala qaybsamay ma jiro ee barobagaando dawladdeed.” Sidaa ayuu yidhi Mr. Seylici.
Mar wax laga sii waydiiyay dooddiisa ah inuu yahay masuulka keliya ee gobolka Awdal kula tartami karaya Daahir Rayaale oo ah hogaamiyaha UDUB iyo madaxweynaha Somaliland in taas loo fasilan karo in Cabdiraxmaan aw Cali oo hore KULMIYE ugu sharaxay Madaxweyne-kuxigeen uu kaga cod badan yahay, waxa uu yidhi “Anigu hebel ku odhan maayo, laakiin shaqsiyadayda ayuun baan ka hadlayaa. Waxaanan ku leeyahay shaqsiyan waxay u arkaysaa xukuumaddu in culays kaga soo kordhay qof magac ahaan, maamuus ahaan iyo gobol ahaanba qiimaha uu ku leeyahay aad u weyn yahay, taageeradiisuna gobolka Awdal ku faro badan tahay, waana taa ta keenaysa in dawladdu borobagaando iyo culays badan samayso.”
Su’aal aan ka waydiinay inuu jiro culays dhinaca maamulka gobolka kaga yimi oo la xidhiidha dhaqdhaqaaqyadiisa siyaasaddeed , waxa uu ku jawaabay, “Wax toos ah oo ay iila yimaadeen ma jirto wax sharci daro ah oo aan ku dhaqaaqaana ma jirto. Laakiin, siyaabo dadbani way jiri karaan.”
Wararka laga helayo magaalada Boorama waxay sheegayaan in khilaafkii ka dhashay shirkii Golaha Dhexe ee Kulmiye kala qaybiyay maamulka xisbiga ee gobolka Awdal, isla markaana aanu fiicnayn xidhiidhka Cabdiraxmaan Seylici iyo maamulka xisbiga Kulmiye ee gobolka Awdal. Cabdiraxmaan Seylici oo arrintaa wax laga waydiiynayna waxa uu yidhi, “Maamulka xisbiga ee gobolku ma kala qaybsana. Laakiin, waxa jira hal nin oo ah kii magaca Guddoomiyaha haysan jiray, ninkaasina marka horeba nin naga ridoobay buu ahaa oo warbixin laga soo bixiyay intii aan Shirkii Burco-ba la tegin. Markaa waxaanu nidhi waqtigii aanu shirka tegaynay maadaama aan markii hore la bedelin hayska tago (Shirka) hortee iska daaya. Ninkaas oo aan xisbiga u tirsanayn Guddoomiyihiisii iyo arrimihiisiina loo dhisayo xisbiga mooyee, wax maamul ah oo qaybsani ma jirto.”
Cabdiraxmaan Cabdilaahi Seylici waxa uu ku dooday in khilaafka soo dhexgalay xisbigu uu haatan gebogebo yahay, isla markaana ay isku soo laabteen dhinacyadii khilaafku kala kexeeyay intoodii badnayd. “In hawshaasi dhammaatay waa iska ogtihiin oo xisbiga aqlabiyadiisii isku soo noqday, inta hadhayna wax yar oo kooban ay yihiin. Waxa la yidhi gari laba nin kama wada qosliso, walaalahayaga hadhayna waxaanu jecelahay inay aqbalaan oo nala shaqeeyaan. Laakiin, khilaaf xisbi oo maanta la sheegaa oo hadhay ma jiro.” sidaa ayuu yidhi Mr. Seylici. Wuxuuna intaa ku daray oo uu yidhi; “Laba boqol iyo labaatan (220) weeye Golaha Dhexe ee xisbigu. Markaa miisaanku maaha qofka ee waa xaga loo badan yahay, qof qof haddii loo eegana mid aan miisaan lahayni ma jiro. Markaa 220-ka Golaha Dhexe haddii shan-lix nin cadho bani-aadam ku maqan yihiin ma odhan karo miisaan baa maqan. Laakiin, rag muddakar ah oo weli cadhadii ku maqani wey jiraan, kuwaana kama maarano oo waanu jecelahay inay noo yimaadaan.”
Saylici waxaa uu ku dooday in Xisbigu ku xushay dedaal iyo sabir uu mudadii Axsaabtu jirtay ugu soo shaqeeyay Kulmiye, waxaana uu beeniyay tibaaxo muujinaya in ay jiraan dedaalo dibadeed oo Axmed Siilaanyo ku dhiiri-geliyay inuu u doorto ku xigeenkiisa ku wehelin doona tarantanka Madaxtooyada. Su’aal arrintaa laga weydiiyay Cabdiraxmaan waxaa uu kaga jawaabay qosol kooban ka dib oo uu yidh “Waxaa weeye, sida aad saxaafad ahaanba qortaan, anigaaba weli saaxadda Siyaasada ku cusub, markaa Siyaasadaydu weli dibada Somaliland ugamay bixin….mana jirto, cid dibada igala soo xidhiidhay ama arrintayda danaynaysa oo Xisbiga kala soo hadashay dibadu.”

Thursday 2 October 2008

C/laahi Yuusuf iyo Xukuumaddiisa oo u guuraya Nairobi

Kismaayo: Kaniisad loo bedelay Masaajid, lagana eedaamay

Muqdisho (Press TV/Ogaal)- Madaxweynaha Maamulka TFG ee Somalia, Ra’iisal-Wasaaraha Xukuumaddiisa Nuur-Cadde iyo Xubnaha Baarlamaanka isla Xukuumaddaas, ayaa la sheegay in xarun loo dhigayo, isla markaana dib loogu rarayo Magaalada Nairobi ee dalka Kenya oo ka hor intii aanay Magaalada Baydhabo ee Gobolka Baay fadhiisin ka dhigan xarun u ahayd, waqti ay jiraan Dagaallo iyo Weeraro ay si joogto ah ugu dhimanayaan Dad u badan rayid. Isla markaana waxa Maamulka Maxaakiimtu Magaalada Kismaayo ka burburiyeen Dhisme Kaniisadeed oo halkaa ku yaalay.
Sida uu faafiyay Telefishanka laga leeyahay dalka Iran ee Press TV oo aanu Warkan ka soo xiganay, kulan muran badani hadheeyey oo ay isugu yimaadeen Midowga Afrika ayaa lagu go’aamiyey in 275-ka Xubnood ee Baarlamaanka Xukuumadda TFG oo ay weheliyaan Cabdilaahi Yuusuf iyo Ra’iisal-Wasaarihiisa Nuur-Cadde loo rari doono Magaalada Nairobi ee dalka Kenya. Inkasta oo aanay si rasmi ah u caddayn sababta keentay go’aankan, haddana Warar Madax bannaan ayaa sheegaya in Masuuliyiinta Xukuumadda TFG ay dalbadeen arrintan, si ay wada-hadallo toos ah oo aan qas lahayn ula yeeshaan Hoggaanka Mucaaradka ee ka soo horjeeda Siyaasadooda, isla markaana ay u sameeyaan Dawlad Wadaag ah. Arrintan ayaa ku soo beegantay waqti ay gudaha Somalia si joogto ah uga dhacaan Weeraro, Dilal iyo hanjabaado is-daba joog ah oo ay waxyeellada ugu badani ka soo gaadho Dadka rayidka ah iyo Masuuliyiinta Maamulkan ka tirsan.
Baarlamaanka Xukuumadda TFG ee Somalia ayaa hore u degannaan jiray Deegaano ka tirsan Magaalada Nairobi ee Xarunta Dalka Kenya, ha hor intii aanay u guurin oo aan loo rarin Magaalada Baydhabo ee Somalia 26 February 2006.
Dhinaca kale, Maamulka taabacsan Maxaakiimta Islaamiga ah ee Muqdisho oo ka taliya Magaalada Kismaayo ee Xarunta u ah Gobolka Jubbada Hoose ee Somalia, ayaa shalay burburiyay Dhismaha Kaniisad ku taalay bartamaha Magaalada Kismaayo. Kaniisaddan oo halkaa laga dhisay waqtigii Gumaystaha Talyaanigu ka talinayay Somalia, ayaa Xoghayaha Warfaafinta Maamulka Magaalada Kismaayo Xasan Yacquub Cali oo la hadlayay dad isugu yimi tukashada Saaladda Ciiddal-Fidriga, ayaa sheegay in goobta ay Kaniisaddan ka burburiyeen ay ka dhisi doonaan Masaajid. “Halkan waxaa lagu caabudi jiray Sheydaamo, sidaas darteed ayaan u burburinay, waxaana ka dhisi doonnaa Masjid Allaah lagu caabudo, maantana (shalay) waa laga adimay sida aad maqleyseen” ayuu yidhi Sh. Xasan Yacquub Cali oo la hadlayay dad isugu soo baxay burburinta Kaniisaddaas.
Mar Xasan Yacquub wax laga weydiiyay halkay ku dambeeyeen Dad Rayid ah oo muddooyinkan u dambeeyay deganaa dhismaha Kaniisaddaas, isla markaana ka geli jiray qabowga habeenkii iyo kuleylka Qorraxda, ayaa waxa uu sheegay in ay dadkaas u dhisi doonaan guryo.
Sanadkii 2005-dii ayay ahayd markii Magaalada Muqdisho ay Maxkamadaha Islaamiga ahi ka qodeen, isla markaana ay Lafahii ka soo faqeen Qubuuro Talyaanigu waqtigii Gumaysiga ku aasay dad dalkaa u dhashay, iyaga oo goobtaa ka dhisay Masaajid.

“Xogta dhabta ah ee Guantanamo-da Afrika”


Warbixin laga qoray tuhunka Argagaxiso ee Gobolka

‘War uma hayo, mana jirto Siyaayad Qaran oo aan kaga hadli karo arrintan’
Jendayi Frazer

“Laba saacadood ka dib, waxay is-arkeen iyaga oo ku sugan Jidka Diyaaradaha ee Madaarka Muqdisho.”

‘Waxa ku jiray Rag, Dumar iyo Carruur. Indhaha ayaanu ka xidhnayn. Dadku way ooyayeen,”

Addis-Ababa (BBC/Ogaal)- Weriye ka tirsan Laanta Afka Ingiriisiga ee Idaacadda BBC-da oo lagu magacaabo Robert Walker, ayaa baadhis uu ku sameeyay xadhigga 10 Qof oo dhalasho ahaan ka soo jeeda dalal kala duwan, kuwaas oo muddo sanad ka badan arrimo argagixiso ugu xidhan Dalka Itoobiya ka dib markii laga soo qabtay meelo kala duwan ka dib waxa uu soo bandhigay xaqiiqooyinka dhabta ah ee xadhigooda, Jidh-dil la sheegay in lagu sameeyay, Doorka Maraykanku ku leeyahay arrintan iyo qoddobo kale.
Warbixintan uu Weriyuhu soo bandhigay oo uu dhinacyo kala duwan ku waraystay oo ay ku jiraan dadkan Maxaabiista ahi, ayaa waxa uu ku bilaabay sidan;
“Saalim Awadh wuxuu igala hadlayaa qol yar oo ku yaala meel ka mid ah Caasimadda Itoobiya ee Addis-Ababa. Waxa jira toddoba maxbuus oo kale oo Qolkan yare e madow kula jira, waxaanu bilaabay inuu ii waramo.
Dawladda Kenya ayaa muddo u arkaysay Somalia inay ka ka hawlgalaan Argagixiso. Si degdeg ah ayuu hadalkii u joojiyay. Waxaan hoosta Cod murugo leh. Dabadeed wuxuu ii sheegay inuu hadda hadalkiisa sii wadi karo. ‘Xaaladuhu runtii waa kuwo aad u xun, ma haysano cunto nagu filan iyo sidoo kale adeeg Caafimaad. Qolku waa mid qoyan oo caafimaad xumo taalo.’ Ayuu yidhi. Waxaanu intaa raaciyay, ‘Waxaanu seexanaa Dhulka, halkii aanu ka seexan lahayn Gogosha, hase ahaatee qoyday. Mid ka mid ah Dadka Maxaabiista ah ayaa si xun loo garaacay, Lug baana laga jebiyay.’
Saalim wuxuu awooday inuu ii waramo ka dib markii uu Laaluush siiyay mid ka mid ah Ilaaladii, si uu u helo Telefoonka Gacanta oo uu igala hadlay. Toddobaaddo ayaan isku dayay inaan xog ka helo isaga iyo Maxaabiis kale oo ku xidhan meeshan oo loogu yeedho ‘Guantanamo-da Afrika’. Arrintani waa mid Dawladaha ku lugta lehi aanay doonayn in laga hadlo.
Bishii January ee sanadkii 2007 Ciidamada Itoobiya waxay la wareegeen gacan-ku-haynta Caasimadda Somalia ee Muqdisho, markii ay ka saareen Ciidamadii Maxaakiimta Islaamka.
‘Waxay isku dayeen inay igu qasbaan inaan qirto in Ninkaygu ahaa argagaxiso. Waxay sheegeen inaan u sheego runta ama inay I deldeli doonaan.’ Sidaa waxa tidhi Fatma Chande.
Xubnaha Maxaakiimta, Dagaalyahannada Maleeshiyooyinka iyo Shacabkuba waxay dhammaantood u qaxayeen Kenya. Waxa ka mid ahaa, Saalim Awadh oo Kenyan ah iyo Xaaskiisa oo reer Tanzania ah Fatma Chande, labadoodaba waxa la soo xidhay iyaga oo ka tallaabayay Xuduudda (Somalia – Kenya). ‘Waxa Qol yar laygula hayay Dumar kale, dabadeed Ciidamada la-dagaallanka Argagaxisada ee Kenya ayaa I waraysanayay, waxay I waydiiyeen sababta aanu u tagnay Kenya.’ Ayay tidhi Fatma.
Fatma waxaan kula kulmay Gurigeeda oo ka kooban laba Qol oo yar-yar oo ku yaala Magaalada Moshi ee waqooyiga Tanzania. Waxay u hadlaysay si degan, isla markaana codkeedu wuxuu sawir ka bixinayay wixii dhacay. ‘Waxaan u sheegay (Booliska) in Ninkaygu uu u tegay Somalia in uu soo hagaajiyo Telefoonada Gacanta. Laakiin, waxay isku dayeen inay igu qasbaan inaan qirto in Ninkaygu uu argagixiso yahay.
Dawladda Kenya iyo xulafadeeda reer Galbeedku waxay in badan u arkayeen in Somalia ay ku sugan yihiin Argagixiso xidhiidh la leh Ururka Al-Qaacida oo ay ka mid yihiin xubnihii masuulka ka ahaa Weeraradii Bambaano ee Sanadkii 1998-kii lagula kacay Safaaradaha Maraykanku ku lahaa Magaalooyinka Nairobi iyo Tanzania.
Dhaqdhaqaaqa Maxaakiimta awgeed ayay ka baqo qabaan (Kenya) in ay ka gudbaan Xadka (u dhaxeeya Somalia iyo Kenya). Toddobaadadii u horaysay ee sanadkii 2007 ayaa kummanaan qof oo ay ka mid yihiin Caruur iyo Dumar lagu xidh-xidhay Xadka iyaga oo isku dayaya inay u gudbaan Kenya.
Al Amin Kimathi oo ah Madaxa Golaha Xuquuqda Aadamaha Muslimiinta Kenya, ayaa Kooxo tabarucayaal ah u diray Saldhigyada Booliska Nairobi si ay xog u soo ururiyaan. ‘Qaar ka mid ahi waxay ka cadhoodeen markii Sarkaal Booliska ka tirsani nagu yidhi kelmad bilaa macno ah oo ahayd, anaga nama khusayso ee waydiiya Ameerikaanka oo tega Safaaradda Maraykanka. Xitaa waxaanu aragnay Ameerikaanka oo keenay Maxaabiis, isla markaana u qaaday meelo aan ahayn Saldhigyada Booliska Nairobi.’ Ayuu yidhi.
Codsiyada Looyarada Kenya ee sii daynta dadkan oo ay rejaynayeen in la tixgeliyo ayay Masuuliyiintu ka qaadeen tallaabo qayral-caadi ah. ‘Waxay ahayd Sabti, Booliska ayaa noo yeedhay saqdii dhexe ee Habeenkaas. Waxay noo qaadeen Madaarka, ninkayga ayaa lagu qasbay inuu Jilbaha dhigo Jidka Diyaaraduhu ordaan.’ Sidaa waxa tidhi Fatma. ‘Gacmahayaga waxa laba-dible ugu xidhnaa Katiinnad Caag ah. Waxa ku jiray Rag, Dumar iyo Carruur. Indhaha ayaanu ka xidhnayn. Dadku way ooyayeen, balse Booliska ayaa isku dayayay inay aamusiiiyaan.’ Ayay raacisay.

Geyntii Somalia:
Laba saacadood ka dib, Fatma iyo Saalim waxay is-arkeen iyaga oo ku sugan Jidka Diyaaradaha ee Madaarka Muqdisho. Dawladda Kenya ayaa Somalia u dirtay Diyaarad ay ka buuxaan oo ay saaran yihiin Maxaabiisi, siday caddeeyeen Rakaabka Diyaaraddan oo ay saarnaayeen 85 Qof oo Rakaab ahi. Badankooda waxa degdeg looga qaaday xabsiyo yaryar oo ku yaala Somalia, loona qaaday Dalka Itoobiya. ‘Toddobaad ka dib markii aanu nimi waxa na waraystay Caddaan ah – Maraykan iyo British ah. Waxa lay waraysanayay toddobaaddo.’ Ayuu yidhi Salim.
Waxaanu intaa raaciyay, ‘Waxay hayeen Fayl ay sheegeen inaan Lug ku leeyahay Qaraxyadii Safaaradda Kenya. Sidaa darteed, waxa lay qaaday oo la I geeyay meel cidlo ah oo aan kali ku ahaa muddo laba bilood ah, iyada oo ay Lugahayga iyo Gacmahaygu seetaysnaayeen oo uu Xadhig ku xidhnaa. Waraysiga lay waraysanayay wuxuu socday ilaa shan bilood. Had iyo jeer su’aalo isku mid ah ayaa ku saabsanaa Qaraxii Kenya.’
Dadkani waxay rumaysan yihiin in ay yihiin Ameerikaanka kuwa su’aalahooda iyo xadhiggoodaba ka msuulka ahi, balse aanay ahayn Itoobiyaanka. Ururada Xuquuqal-Insaanka ee Gobolka ayaa sheegay in arrintani ay tahay hab cusub oo aan caqli-gal ahayn.

Doorka Maraykanka:
Maraykanku lug kuma laha qaadista iyo xadhigga dadka looga shakisan yahay falalka Argagixisanimo, balse in ay xukumaan waraysiyadooda iyo habka loola dhaqmo.
Madaxa Golaha Xuquuqal-Insaanka Muslimiinta Kenya Al Amin Kimathi wuxuu rumaysan yahay in Itoobiya tahay goobta ugu wacan ee Jidh-dilka dadkan loogu geysan karo. ‘Waa meesha dabiiciyan ugu wacan ee la geyn karo qof kasta oo la doonayo in la Jidh-dilo. Itoobiya way ogolaatay Jidh-dilka Maxaabiista.’ Ayuu yidhi Al Amin Kimathi.
Bishii April sanadkii hore, Itoobiya waxay sheegtay inay qab-qabaay 41qof oo ka kala yimi 17 Dal, oo ay sheegeen in looga shakisan yahay Argagixiso. Maxaabiista badankooda waa la soo daayay, kuwaas oo ay ka mid ahayd Fatma Chande oo ah Xaaska Salim, ka dib markii su’aalihii la waydiinayay la dhammeeyay isla markaana cadaadisyo ka yimaadeen dalalkoodii. Balse waxay sheegtay in ay hadda u xidhan yihiin 10 qof oo Ajanebi ahi.
Wasiirka Arrimaha Dibedda Itoobiya Mr. Tekede Alemu ayaa BBC-da u sheegay, ‘Ma hubo in Maxkamad la hor geeyay iyo in kale, balse baadhitaanno ayaa socda. Waxa ku jira dad ka qayb-qaatay waxyaabo wax loogu dhimayo danta Qaranka iyo amniga. Dadkani maaha kuwo aan waxba galabsan.’ Waxa kale oo uu dedafeeyay wararka sheegaya in si xun loola dhaqmay iyo in Wakiillo ka socda Maraykanku xukumaan Waraysiyada Maxaabiista ajaanibka ah.
Sanad iyo badh in ka badan ka dib markii dadkan la xidh-xidhay, Dawladda Maraykanku wali way diiddan tahay in ay ka jawaabto eedaymahan ku wajahan doorka Maraykanku ku leeyahay arrimahan. ‘War uma hayo, mana jirto Siyaayad Qaran oo aan kaga hadli karo arrintan’ sidaa waxa BBC-da u sheegtay Kaaliyaha Xoghayaha arrimaha Dibedda Maraykanka Jendayi Frazer.
Booliska Kenya ayaa sheegay in aanay dad reer Kenya ahi ku jirin dadkan ay Kenya u dhoofisay Somalia. Iyada oo ay Fatma wali si murugo leh u sugayso Warka ninkeeda. Ka dib markii uu Salim helay Telefoonka Gacanta, wuxuu markii u horraysay muddo ka badan sanad awooday in uu Xaaskiisa kala dhex hadlo Qolkiisa yar ee uu ku xidhan yahay. Hadda Telefoonkii wuu joojiyay shaqadii, Salim-na mar kale ayuu qarsoomay oo ku dhex lumay Qolkii madoobaa.”